Wanneer ik mensen vraag of ze beseffen wat er gebeurt met alle data die ze op internet achterlaten, krijg ik vaak de reactie: “Als je niets te verbergen hebt, waar ben je dan bang voor?”. Ik vertel dan dat ik niet bang ben, maar dat ik me wel bewust ben van wat er met mijn data gebeurt. Daar komt bij dat het verbergen van dingen in een groot aantal gevallen helemaal niet verkeerd is, daar is niets geheims of duisters aan.
Er zijn bijvoorbeeld dingen die je wel tegen je partner zegt wanneer je samen bent, maar niet in een grote groep mensen. Je zondert je af om je te gaan douchen, en strategische contractonderhandelingen met een klant voer je niet in een drukbezocht café. Op die momenten kies je voor privacy: je zondert je af van de grote groep.
Tegelijkertijd hebben we zoveel vertrouwen in technologie gekregen, dat we onze diepste gevoelens via Gmail of Whatsapp aan onze geliefden kenbaar maken. Dat we onze vakantiefoto’s en persoonlijke documenten in OneDrive en DropBox zetten en dat we Skype als platform kiezen om onze zakelijke besprekingen mee te voeren. We gebruiken een gratis virusscanner om onze computer tegen virussen te beveiligen en we vragen Google om antwoorden te zoeken op onze vragen. De voordelen van deze diensten zijn duidelijk: ze zijn gratis, je hebt er geen omkijken naar, ze zijn handig in het gebruik en zorgen ervoor dat je efficiënt kunt werken.
De nadelen zijn echter minder bekend. Het begint ermee dat ‘gratis’ niet bestaat voor bedrijven die winst willen maken. De hiervoor genoemde diensten worden allen geleverd door commerciële bedrijven, die op de een of andere manier geld willen verdienen. Een groot gedeelte daarvan verdient geld door de profielen, die ze van jou en mij opslaan, te gebruiken voor hun eigen marketing, maar ook door deze te verkopen aan derden. Dat lijkt op het eerste gezicht onschuldig: je bepaalt zelf of je op een bepaalde advertentie klikt, of een bepaalde dienst of product koopt. Toch? Helaas is dat niet altijd het geval. Stel nu dat Google een afspraak maakt met een leverancier van een bepaald product. En jij bent geïnteresseerd in dat type product. Je oriënteert je via internet op de aankoop en warempel, het product van deze producent en de positieve recensies over deze producten komen steeds bovenaan in de zoekresultaten. Zijn wij dan nog in staat om een goede vergelijking te maken? Of worden we succesvol verleid om dat ene product te kopen?
Een ander aandachtspunt is dat internet niet vergeet. De papieren liefdesbrieven die je vroeger schreef kon je verscheuren, verbranden of op een andere manier laten verdwijnen. Op internet is dat praktisch onmogelijk. Ook wanneer je denkt dat je iets verwijdert, is het bij veel gratis diensten zo dat de foto, tekst of het document alleen onzichtbaar voor je gemaakt worden. Zij kunnen er nog gewoon bij. Hou er dus rekening mee dat wat je op internet zet, altijd weer naar voren kan komen. En dat data die je nu genereert jarenlang door organisaties gebruikt kunnen worden om hun profiel van jou te verbeteren.
Ondanks de nadelen en aandachtspunten gebruik ik zelf ook diensten als Gmail, Dropbox en Facebook. Ik ben me er echter wel heel erg van bewust dat ik mijn data toevertrouw aan een derde partij. E-mailen doe ik daarom zoveel mogelijk versleuteld, daardoor wordt het aanzienlijk lastiger en kostbaarder om mijn e-mails te indexeren. Op Dropbox plaats ik alleen de documenten waarin niet-persoonlijke gegevens staan en ook hier kan je bestanden versleuteld in opslaan. Via Facebook deel ik alleen de dingen die ik ook in een openbare ruimte zou delen met anderen.
Kortom, ik heb niets te verbergen, maar ik hou wel graag een aantal dingen privé!
