De overheid heeft nog een lange weg te gaan als zij klaar wil zijn voor digitale dreigingen in de toekomst. Dat heeft Jelle van Haaster, Jonge Ambtenaar van het jaar 2018 en cyberonderzoeker bij het ministerie van Defensie, dinsdag gezegd op BNR Nieuwsradio. ‘Het is een geheel nieuw domein.’
Het grootste knelpunt is volgens Van Haaster de kloof tussen bedrijfsleven en overheid. ‘Als we een hightech-cyberaanval krijgen en de industrie vertelt niets tegen de overheid, dan ben je te laat: de overheid kan daar dan het bedrijfsleven niet goed genoeg bij helpen.’ De basis voor effectieve cybersecurity is in Nederland wel degelijk aanwezig, meent Van Haaster, met een stevig politieapparaat en een betrouwbare marechaussee.
Als gevolg van alle IT-projecten die in het verleden de mist in zijn gegaan, zien ministeries echter vooral risico’s op het gebied van technologie. Met als Pavlov-reactie: beleid schrijven. ‘We gaan dus dikke stukken papier produceren, die elk risico van een IT-project afdekken. Dat zorgt voor veel vertraging en onvermogen om nieuwe ontwikkelingen te omarmen.’
Ideeën zijn er genoeg, denk aan ‘interdepartementale digitaliseringsagenda’s’ en andere notities die de overheid de afgelopen jaren heeft opgetuigd. Maar de huidige ministeries zijn ‘monodisciplinaire kokers’, meent Van Haaster: ze zijn onvoldoende opgewassen tegen de uitdagingen van de 21ste eeuw. ‘Je moet denken in multidisciplinaire teams – techneuten en schrijvers van beleidsstukken – die beleid én toepassingen gaan ontwikkelen. Dat is wel een klusje.’
Jonge Ambtenaar van het Jaar
Van Haaster werd vorig jaar januari verkozen tot Jonge Ambtenaar van het Jaar, volgens de jury onder meer vanwege ‘zijn bijzondere talent en zijn vermogen om op zichzelf te reflecteren’.
De banen in het bedrijfsleven liggen sindsdien voor het oprapen, maar nergens denkt hij zo veel voor elkaar te kunnen krijgen als bij Defensie. ‘Hier kan ik concreet impact hebben: ik kan een app bedenken en anderhalve maand later zie ik dat die wordt overgedragen.’
App voor VN-vredesmissies
We helpen bij het verbeteren van medische zorg bij 🇺🇳 en maken de Buddy First Aid app beschikbaar. #UNBFAC neemt je stapsgewijs mee bij behandeling verwondingen. Veel blauwhelmen zijn onvoldoende firstaid getraind. Met deze app kunnen ze toch levens redden.
Als voorbeeld noemt hij de Buddy First Aid-app, die Van Haaster maandag presenteerde op de voorbereidende conferentie over vredesmissies in het Haagse Vredespaleis. De applicatie stelt deelnemers aan VN-vredesoperaties in staat adequater te reageren op verwondingen of lichamelijke kwetsuren tijdens VN-missies. Met Buddy First Aid kunnen medewerkers wereldwijd gebruikmaken met Nederlandse militaire EHBO-trainingen.
Het tekent volgens Van Haaster hoe efficiënt de overheid óók kan werken. ‘Anderhalve maand geleden kreeg ik een verzoekje om eens naar het handboek te kijken voor de training van blauwhelmen. Veel VN-militairen hebben niet dezelfde EHBO-training als Nederlandse militairen en dat kost levens. Met zo’n app kun je ze de handelingen leren, waardoor dodelijke letsels minder dodelijk worden.’
Jelle van Haaster is een van de sprekers tijdens het ‘Aan de slag met Cybersecurity’ event van VNO-NCW op 5 maart 2019. Meer informatie en aanmelden: https://www.vno-ncwmidden.nl/evenementen/save-the-date-bijeenkomst-cybersecurity-op-5-maart-2019/
